Yüksek Oktanlı Yakıt LPG

LPG’nin Oktan Sayısı Var Mı?

LPG’li motorlu taşıtlar için TS EN 589 standardı geçerlidir ve TS EN 589 yöntemi üzerinden yapılacak MON hesaplaması için öncelikle LPG numunesinin kompozisyonu EN 27941 standardında belirtildiği gibi gaz kromatografi yöntemiyle tespit edilmesi gerekmektedir. Bu süreçte numunedeki hacimsel payının %0,1’den yüksek olan tüm bileşenlerin LPG içerisindeki yüzdesi derişimi hesaplanır ve karışımdaki her bir bileşenin Kısmi Oktan Sayısı (K.O.S.) aşağıdaki model ile hesaplanır.

Burada M bileşenlerin motor oktan faktörü ve C ise karışım içindeki yüzdece mol, kütle veya hacim esasındaki kesridir. Son olarak da, tüm bileşenlerin hesaplanan kısmi motor oktan sayıları toplanır ve toplam rakam en yakın 0,1 hanesine yuvarlatılarak LPG yakıtın MON’u hesaplanır.

Bu yöntem değerlendirildiğinde yapılan ölçümlerin motorun sıcaklığı, yükü ve diğer çalışma koşullarını yansıtmadığı bilinmektedir. Örnek olarak EN 589’un ABD sürümü olan ASTM D2598’e göre karışım faktörleri Propilen içeriği %20’den fazla olan LPG’ örnekleri için uygulanamaz (ASTM International, 2007a).

Bilindiği gibi LPG buji ateşlemeli motorlarda kullanılmaktadır. Buji ateşlemeli motorlarda kullanılan yakıt olan benzinin oktan sayısı RON sayısı ile ifade edilmektedir ve CFR veya BASF gibi araştırma motorları kullanılarak MON ve RON oktan değerleri ölçülmektedir. Bu sebeple LPG’ nin RON ve MON değerleri ancak benzinde olduğu gibi CFR veya BASF vb. araştırma motorlarında ölçülerek belirlenebilmektedir.